Nominal Düşünce Nedir? Bir Genç Yetişkinin Gözünden
Nominal Düşünceyi İlk Duyduğumda: “Bununla Ne Alakası Var?”
İzmir’de yaşayan 25 yaşında biri olarak, gündelik hayatımda her şey çok hızlı gelişiyor. Bir yanda yeni açılan kafeler, bir yanda eski dostlarla yapılan “Ne var ne yok?” sohbetleri ve bir de her zaman kafa karıştıran yeni kavramlar. Bir gün arkadaşım birden “Nominal düşünce nedir?” diye sordu. Evet, doğru duydunuz, bir arkadaşım gerçekten bu kadar derin bir soru sormuştu. O an bir şeyler uyanmaya başladı. İçimden “Hadi ya, nedir bu da şimdi?” dedim. Bütün akşamı bu soruyla geçireceğimi bilseydim, belki daha hazırlıklı olurdum. Ama tabii, ben de burada “Bunu araştırmalıyım” dedim. Peki, “Nominal düşünce nedir?” sorusunun cevabını vermek için ne yapmalıydım?
Nominal Düşünce: Temelde Ne Anlama Geliyor?
Nominal düşünce, aslında dünyayı sadece yüzeysel, basit bir şekilde görmek demek. Yani, şeylerin tam anlamını sorgulamadan, ismiyle ya da adıyla bakmak. Mesela bir elma, sadece kırmızı ve yuvarlak olmasından ibaretse, bu nominal düşüncedir. Ama “Elma neden kırmızı? Ya da bu elmanın içindeki vitaminler neden bizi sağlıklı tutuyor?” diye sorarsan, o zaman derinlemesine düşünüyorsun demektir. Hadi gelin, biraz daha basit bir örnekle açalım.
Nominal Düşünce ve Gündelik Hayat
Geçen gün, arkadaşım Mete, “Bize bir kahve 20 TL, bunun içinde ne var? Adını söylemek yeterli mi? Nominal düşünce bu işte!” diye lafa girdi. Hani, aslında çok doğru bir şey söyledi ama o an bir kahkaha attım. Çünkü “Nominal düşünce nedir?” sorusu bile bana “Abi kafam karıştı!” dedirtecek kadar derin bir şey.
Mete’nin dediği gibi, bazen çok şeyin sadece adını bilmek yeterli oluyor. Örneğin, kahve almak için kasaya gittiğinde, “Bir filtre kahve” dediğinde, o an bardağında ne olduğunu düşünmeden sadece “Kahve içiyorum” diyorsun. Ama ya o kahvenin tarihi? Ya o kahvenin işlenme süreci? Nerede yetişti, nasıl hazırladı? Bunları düşünmek, normalde sadece bir kahve almak için kasada beklerken aklımıza gelmez.
Kendime:
“Vay, bu kadar basit bir şeyin derinliği bile beni nasıl düşündürüyor?” Sonra kendime bir baktım. “Bunu dert etmen gerekmez ama değil mi? Yine de kafa yormayı seversin” dedim.
Nominal Düşünce ve Ekonomi: “Bu Maaşla Ne Yapabilirim?”
Gelelim, hepimizin dilinden düşmeyen o efsanevi konuya: maaş. Evet, doğru tahmin ettiniz. Nominal düşünce bir de ekonomi dünyasında devreye giriyor. Hani bir maaş alıyorsunuz, ama o maaşın alım gücünü sorgulamıyorsunuz. Nominal olarak bakıldığında, “Ben bu maaşla geçinirim” diyorsunuz. Ama soruyu biraz daha derinlemesine soralım: “Acaba bu maaşla gerçek anlamda geçinebilir miyim? Faturaları nasıl ödeyeceğim? Gıda harcamalarım ne olacak? Bir tatile çıkmak mümkün mü?”
İzmir’de kiralar her geçen gün arttığı için, nominal olarak bakarsak, 2024 asgari ücret gayet iyi görünüyor. Ama bir evin kirası, ulaşım masrafları, yemek, kahve… İşte o zaman, derin düşünmeye başlıyoruz. Nominal düşünceyi bıraktığında, “Evet, bu maaşla geçinemem” diyorsun. Ama esas mesele şu: Nominal düşünce, bu kadar “ufak” şeyleri düşünmeden hayatı kolaylaştırıyor.
Nominal Düşünceyle Yavaşça Gerçekliği Kaçırmak
Bir gün, annemle pazara gittim. Sebzeler ve meyveler, nominal olarak oldukça uygun fiyatlıydı. Ama sonra bir baktım ki, o kadar çok malzeme aldık ki, kasadaki toplam tutar neredeyse maaşımın yarısı kadar. “Hadi ya! Neredeyse aynı parayı, o 3 günlük tatil için harcayabilirdim” dedim. Tabii bu noktada annem, “O kadar para harcadım, ama sonuçta evin tazesini aldık!” dedi. Burada da işler nominal düşünceyle işliyor. İsmine bakıp “Ooo, sebzeler ucuz!” diyorsun ama bir süre sonra gerçek tablo ortaya çıkıyor.
Bir de o durumu düşündüğümde, iç sesim devreye giriyor:
İç ses: “Oğlum, gerçekten de çok abartıyorsun. Sebzeler iyi, mutfak hazırlıklarınız tamam. Ama bir tatil için bu kadar çırpınmak yerine belki biraz daha düşünmen gerekir?”
Nominal Düşünceye Son: Derin Düşünmek Gerekli
Sonuçta, nominal düşünce hayatımızı kolaylaştıran bir araç olabilir ama hepimizin bazen biraz daha derin düşünmesi gerekiyor. “Bunu almak için neden o kadar para harcıyorum? Acaba daha akıllıca bir çözüm olabilir mi?” gibi soruları sorarak hayatı anlamlı kılabiliriz.
Sonuç olarak: Nominal düşünce nedir? Hızla geçip gittiğimiz, derinlemesine düşünmeden hareket ettiğimiz anların kendisidir. Ama bazen bir durup, “Acaba bir şeyi sadece adıyla mı alıyorum?” diye sorarak daha derin bir bakış açısına sahip olabiliriz. Yani, hadi bakalım, bir dahaki kahve molasında o “nominal” içeriği sorgulamak belki de keyifli olabilir.